Wat is veganisme? Een simpele vraag waarbij de antwoorden uiteenlopen, zelfs onder veganisten. Volgens de ene persoon is veganisme een plantaardig dieet, volgens de ander (en VanDale¹) een levensstijl waarbij men geen dierlijke producten gebruikt en volgens het College voor de Rechten van de Mens² een levensovertuiging. Een levensovertuiging komt het dichtst in de buurt bij het antwoord op de vraag ‘Wat is veganisme?’.
De definitie van veganisme, gebaseerd op officiële definitie van The Vegan Society:
Veganisme is een morele opvatting (principe) die ervan uitgaat dat andere dieren er moreel toe doen, net zoals mensen. Daarom zien veganisten af van wreedheid naar en exploitatie (gebruik) van dieren voor doeleinden zoals eten, kleding, wetenschap en vermaak, voor zover praktisch haalbaar.
Een paar termen toegelicht:
- Moraliteit is de overtuiging dat gedrag soms juist en acceptabel is en soms fout is. Iemand bestelen of nodeloos geweld aandoen zijn daar voorbeelden van. Mensen hebben een moreel besef waarop ze hun gedrag, normen, waarden en zelfs wetten op baseren ten aanzien van mensen en soms andere diersoorten.
- Andere dieren zijn niet-menselijke dieren. Ik benadruk met andere dat mensen ook dieren zijn in de definitie, omdat er een belangrijke en relevante overeenkomst is tussen mensen en andere dieren: we hebben beiden namelijk het vermogen om pijn, angst, stress en vreugde te ervaren (voelend / sentient).
- Praktisch haalbaar: we leven in een wereld waarin diergebruik de norm is. Het is prima mogelijk voor mensen om geen wol, ei of melk te kopen. Maar het gebruik van bestuivers en lastdieren is niet uit te sluiten, medicatie is altijd getest op dieren, er kan er iets dierlijks in je mobiel zitten enz. Je doet wat je kan.
Kort samengevat is veganisme een opvatting waar bepaald gedrag uit voortkomt. Veganisten erkennen dat andere dieren voelende wezens zijn, met eigen behoeftes en belangen (zoals vrij willen zijn en niet dood willen) en er dus moreel toe doen, net zoals mensen. Daarom nemen vegans de behoeftes en belangen van andere dieren mee in hun overwegingen zoals: “Wat zal ik eten?” of “Wat trek ik aan vandaag?”. En eten ze dus bijvoorbeeld plantaardig en dragen ze geen leren schoenen.
Ben je benieuwd hoe veganisme werkt in de praktijk? Lees dan verder bij ‘Hoe word ik veganist?’.